11. In sai hay dịch sai?
Hôm rồi đi lễ con nghe đọc Phúc Âm thánh Luca. Khi các môn đệ hỏi Chúa ý nghĩa dụ ngôn một người đi gieo hạt giống, Chúa bảo các ông, "Phần các con thì cho các con biết những mầu nhiệm nước Thiên Chúa, đối với người khác thì dùng dụ ngôn, để chúng xem mà không thấy, nghe mà không hiểu." Tại sao lại thế? Chúa giảng cho người ta để người ta không hiểu sao? Có phải in sai hay dịch sai không?(T. Nguyen, CA)
Ông T. Nguyen thân mến,
Ông nghe không sai sách cũng không in sai và bản dịch cũng không sai đâu! Nhưng đó mới rắc rối! Ðây là một câu rất khó hiểu và luôn gây thắc mắc. Chúa chia thính giả làm hai loại: môn đệ và dân chúng. Với môn đệ thì Chúa nói và giải thích rõ ràng còn với dân chúng Chúa dùng dụ ngôn. Trước thắc mắc này, đã có nhiều chủ trương như:

a-Theo nghĩa đen, Phúc âm theo thánh Luca có vẻ như nếu Chúa nói rõ ràng với dân chúng, người ta sẽ hiểu. Do đó Chúa dùng dụ ngôn cho người ta không hiểu. Ðiều đó có nghĩa là Chúa phạt dân chúng vì họ nghe lời Chúa hoài mà không chịu sửa đổi. Thánh Augustinô, Bêda còn cho biết thêm rằng Chúa phạt họ nhưng còn thương trong hình phạt vì khi không hiểu, khi không biết thì tội nhẹ hơn. Nhưng ai có thể tin được là Chúa cố ý che giấu ý nghĩa lời giảng dạy qua dụ ngôn khi Chúa nhân từ đến để cứu chữa! Ý kiến như thế khó được chấp nhận.
b- Thánh Matthêo (13:13) viết hơi khác. Chúa Giêsu nói dụ ngôn vì dân chúng không thể nghe, xem và hiểu đúng, có nghĩa là, dụ ngôn Chúa dùng không cản trở việc dân chúng nghe, xem và hiểu nhưng trái lại có ý giúp họ hiểu và hiểu "đúng". Hơn thế, đây là dụ ngôn về nước Thiên Chúa. Chúng ta biết người Do thái thời đó đồng nhất nước Thiên Chúa với nước Do thái trần thế. Nếu họ hiểu Chúa Giêsu đến lập nước Thiên Chúa, dân chúng sẽ hiểu lầm là xã hội chính trị và một số người quá khích sẽ có những hành động đáng tiếc. Như thế, theo thánh Gioan Kim Khẩu và thánh Thomas Chúa dùng dụ ngôn là vì thương dân chúng để họ dễ hiểu và hiểu đúng.
Hơn thế, ngay sau đó Mattheo trích lời Chúa trong sách Isaia 6:9,10 để Isaia không ngã lòng vì sự mù tối của dân chúng. Nên Mt 13:13 có nghĩa là Chúa Giêsu đã giảng Lời Chúa nhưng hiệu quả là dân chúng chẳng hiểu gì. Vậy phải chăng thánh Luca ở trên ghi lại Lời Chúa Giêsu nói về kết quả của việc giảng dạy, chứ không phải mục đích của việc giảng dạy.
c- Áp dụng ngay dụ ngôn gieo hạt giống này. Số phận hạt giống lời Chúa tùy vào lòng người nghe: hạt giống Lời Chúa đã gieo vào những đá sỏi, bụi gai hay vệ đường. Hạt giống không mọc lên không phải tại hạt giống nhưng là lỗi của thửa đất. Không phải lỗi tại Chúa mà vì người ta biếng lười, cố chấp, không muốn thấy, không muốn hiểu.