12. Bạn gái con: Phật giáo, đã ly dị
Kính thưa cha! xin cha giúp và giải thích cho con. Con có quen với một cô đạo phật được 6 năm. Cô ta rất thích và muốn theo đạo Công Giáo, nhưng khổ nỗi cô ta có chồng đạo phật và đã ly dị theo luật đời và chưa có baby (vì phía bên chồng).
Theo đạo Công Giáo, con biết đã có gia đình thì không được tái hôn, nhưng cô ta lập gia đình khi chưa theo đạo. Nay chúng con muốn đi đến hôn nhân. Con không biết theo luật đạo có cho phép chúng con lấy nhau, cũng như chịu đủ phép hôn phối theo luật giáo hội hay không (nếu cô ấy trở lại đạo)? và riêng con, người có đạo, có mắc phải lỗi đạo gì không?
Nguyện xin Thiên Chúa và Mẹ Maria ban nhiều hồng ân xuống cho cha, để cha được nhiều sức khoẻ cùng sự minh sáng để dẫn dắt đàn chiên sống và hiểu đạo, làm đẹp lòng Chúa. (Hùng Phạm, Dallas)
Anh Hùng Phạm thân mến,
Anh nói đúng, "Theo đạo Công Giáo, con biết đã có gia đình thì không được tái hôn." Như đã nói đôi lần nói ở trang này, Giáo Hội Công Giáo nhìn nhận hôn phối dân sự thành sự giữa hai người chưa rửa tội (dù không phải là bí tích). Những người Phật giáo không thể ly dị để lập gia đình khác Giáo hội công nhận hôn phối của họ. Tuy nhiên, thánh Phaolô bảo, "Còn về những kẻ khác thì tôi bảo họ (tôi chứ không phải Chúa) . . . Nhưng về phía ngoại, người ta ly dị, thì cứ ly dị trong trường hợp như thế, anh hay chị em hết bị bó buộc: Thiên Chúa đã kêu gọi anh em để được sống trong bình an!" (I Cor 7:12-15).
Vậy thánh Phaolô đã lấy quyền Chúa mà ban đặc ân cho người ngoại trở lại dễ giữ đạo. Ðặc ân thánh Phaolô giải gỡ hôn ước tự nhiên giữa hai người chưa rửa tội. Ðặc ân là một trong những giải thích của câu "anh hay chị em hết bị bó buộc." Các giáo phụ cũng giải thích về điều này nhưng không rõ ràng lắm. Thời Trung Cổ, Gratian và Phêrô Lombard bàn về quyền tái hôn của người trở lại đạo nếu người phối ngẫu không rửa tội đã ly dị và tái hôn. Trong thời thánh Phaolô, người không rửa tội không muốn sống với người rửa tội hay sống mà không cho người rửa tội chu toàn nhiệm vụ Kitô hữu. Ngày nay thường việc đoạn tuyệt xảy ra trước khi nghĩ đến việc rửa tội như trường hợp của cô bạn anh quen... Cách và lúc tháo gỡ hôn ước đầu được chỉ rõ ràng trong Bộ Giáo luật 1917. Trong Bộ Giáo Luật 1983 nói về đặc ân này trong các khoản 1143-1147. Khoản 1143 ghi:
"1) Hôn phối kết ước giữa hai người không được rửa tội, được tháo gỡ bởi đặc ân thánh Phaolô, nhằm ích lợi đức tin của bên đã lãnh nhận Bí Tích Rửa Tội, do chính sự kiện là người đã được rửa tội kết lập hôn phối mới, miễn là người không rửa tội đã đoạn tuyệt với họ.
2) Hiểu là đoạn tuyệt khi người không rửa tội không muốn chung sống với người đã lĩnh Bí Tích Rửa Tội, hay không muốn chung sống thuận hòa mà không xúc phạm đến Ðấng Tạo Hóa đừng kể khi nào người đã được rửa tội, sau khi nhận Bí Tích đã gây ra cho bên kia một duyên cớ chính đáng để đoạn tuyệt"
Trường hợp của anh nêu ra có thể khá tiêu biểu khi hai người chưa bao giờ được rửa tội đã kết hôn cách hợp pháp và hữu hiệu theo nghi thức riêng của họ nhưng họ đã ly dị. Nếu một trong hai muốn được rửa tội theo đạo, người ấy có thể kết hôn sau khi tháo gỡ bằng đặc ân thánh Phaolô. (Cũng lưu ý là để ban đặc ân này, người không rửa tội phải được chất vấn về a) có muốn rửa tội không? b) có ít là ước sống hoà thuận với người đã rửa tội mà không xúc phạm đến Chúa? GL 1144).
Ðoạn sau của khoản luật giải nghĩa rõ hơn duyên cớ của việc đoạn tuyệt. Việc người không rửa tội đoạn tuyệt nếu không vì lý do rửa tội, không phải do duyên cớ tội lỗi của người rửa tội. Thí dụ nếu một người ngoại đạo ngoại tình hay tình gian nghĩa trái tùm lum đến độ tan vỡ gia đình và rửa tội để bỏ hôn ước cũ. Ðặc ân không được áp dụng trong trường hợp này. Thánh Phaolô không ban đặc ân để cổ võ sự bất công với người không rửa tội. (Xem James Coriden, The Code of Canon law, A Text and Commentary, Paulist 1985, p. 814).
Trong thực tế, anh dẫn chị vào cha sở để học Giáo Lý và làm đơn xin tòa án hôn phối Giáo phận điều tra trường hợp hôn phối của chị. Cha Phi Quang có viết, "đặc ân Phaolô thì không do phán quyết của Tòa án nhưng thủ tục thì theo cấp Giáo Phận: chất vấn đương sự và xét đủ điều kiện để được đặc ân hay không. Lệ phí thường vào khoảng 50 dollars, trong khi đặc ân Phêrô ít nhất cũng phải 250 dollars, giá cả tùy theo Giáo Phận."